< Πρόλογος
 

 

 

Μία Περίληψη του Μαγικού Αυλού

 

Όπερα σε δύο πράξεις του Wolfgang Amadeus Mozart
Πρεμιέρα στο Theater aud Der Wieden της Βιέννης στις 30 Σεπτεμβρίου του 1791.

 

Α' ΠΡΑΞΗ


Ο Tamino πασχίζει να γλιτώσει από ένα τεράστιο φίδι. Λιποθυμά. Ακούγοντας τις κραυγές του, οι μαυροφορεμένες Κυρίες επί των Τιμών της Βασίλισσας της Νύκτας εμφανίζονται και σκοτώνουν το φίδι. Οι κυρίες τραγουδούν για τη χαρά τους που ανέτρεψαν τα σχέδια του φιδιού και για την όμορφη εμφάνιση του άνδρα, τον οποίο διέσωσαν. Με δισταγμό τον αφήνουν στην σκηνή. Εκείνος "αφυπνίζεται" για να δει έναν άνδρα καλυμμένο με φτερά να χορεύει προς τη μεριά του. Είναι ο Papageno, ο δράχτης πουλιών της Βασίλισσας.


Σχέδιο κοστουμιού για τον Papageno
Η κάρτα Ταρώ "0" (ο τρελλός)

 

Ο Papageno λέει στον κατάπληκτο Tamino ότι βρίσκεται στην επικράτεια της Βασίλισσας της Νύκτας και βλέποντας το νεκρό φίδι, καυχιέται ότι εκείνος νίκησε το φίδι. Με το που ξεστομίζει το ψέμα αυτό, οι τρεις κυρίες επανεμφανίζονται και τον τιμωρούν, τοποθετώντας ένα λουκέτο στο στόμα του. Τότε δείχνουν στον Tamino μία μικρογραφία μίας κόρης, της Pamina, η οποία ήταν κόρη της Βασίλισσας της Νύκτας και της οποίας η ομορφιά γεμίζει την καρδιά του Tamino με αγάπη. Του λένε ότι είναι αιχμάλωτη του Sarastro. Πριν καλά-καλά ορκιστεί ο Tamino να ελευθερώσει την όμορφη, η ίδια η Βασίλισσα εμφανίζεται ξαφνικά μέσα από τα σύννεφα.


Ενισχύει την αποφασιστικότητά του περιγράφοντάς του την απόγνωσή της τώρα που έχει χάσει την κόρη της. Υπόσχεται δε την Pamina στον Tamino, όταν εκείνος την ελευθερώσει. Οι κυρίες ξαναεμφανίζονται, αφαιρούν το λουκέτο από το στόμα του Papageno και του δίνουν μία διάταξη από καμπανάκια. Στον Tamino δίνουν έναν χρυσό αυλό. Αυτά τα μουσικά όργανα θα τους δώσουν την ικανότητα να γλιτώσουν από τους κινδύνους του ταξειδιού τους. Επίσης, θα συνοδεύονται από τρεις φύλακες Αγγέλους. Η σκηνή αλλάζει και αποκαλύπτεται ένα πλούσια διακοσμημένο διαμέρισμα στο παλάτι του Sarastro. Ένας θηριώδης Μαυριτανός, ο Monostatos πιέζει την Pamina με ανεπιθύμητες προτάσεις. Ο δράχτης πουλιών εμφανίζεται, ο Monostatos τρέπεται σε φυγή. Ο Papageno αναγνωρίζει την Pamina. Τη συμβουλεύει να μη φοβάται. Σύντομα θα διασωθεί από κάποιον, ο οποίος την έχει αγαπήσει. Παραπονιέται γιατί ποτέ δεν του έχει συμβεί κάτι ανάλογο. Η Pamina τον διαβεβαιώνει ότι και εκείνος μία μέρα θα αγαπηθεί.


Το τέλος της πρώτης πράξης εκτυλίσσεται σε ένα δασάκι. Στις τρεις πλευρές του βρίσκονται Ναοί, οι οποίοι είναι αφιερωμένοι στη Σοφία, τη Λογική και τη Δημιουργία.


Εκεί, οι φύλακες Άγγελοι έχουν οδηγήσει τον Tamino. Τον αφήνουν εκεί με τη συμβουλή να είναι υπομονετικός, σιωπηλός και καθωσπρέπει. Ο Tamino αποφασίζει να εισέλθει στους Ναούς. Στους πρώτους δύο του αρνούνται την άδεια εισόδου. Στον τρίτο ναό ένας ιερέας του λέει ότι ο Sarastro δεν είναι ένας τύραννος, όπως του έχουν πει, αλλά ένας ευγενικής ιδιοσυγκρασίας σοφός. Η ιερή ατμόσφαιρα αφυπνίζει τον πόθο του Tamino για γνώση. Παίζει τον αυλό του. Άγρια ζώα βγαίνουν έξω από τις φωλιές τους και ξαπλώνουν στα πόδια του. Πριν μπορέσει να τελειώσει το κομμάτι του (aria), ακούει τον ήχο της φλογέρας του Papageno και σπεύδει να τον βρει. Ο Papageno μπαίνει από την άλλη πλευρά της σκηνής οδηγώντας την Pamina, την οποία σκοπεύει να ενώσει με τον Tamino. Τους αιφνιδιάζει ο Monostatos, ο οποίος αναζητά αλυσίδες, προκειμένου να ολοκληρώσει τη σύλληψη.

Ο Papageno θυμάται ένα τελευταίο "γιατρικό". Κάνει τον Μαυριτανό και τους σκλάβους του να χορεύουν, παίζοντας με τα μαγικά καμπανάκια του. Η Pamina και ο Papageno πανηγυρίζουν την απόδρασή τους. Ακούγονται τρομπέτες και ο ήχος χορωδίας. Τραγουδούν ύμνο στο Sarastro. Ο Papageno αναρωτιέται τι λένε και η Pamina απαντά: "την αλήθεια, φίλε". Ο Sarastro εισέρχεται με πομπή και η Pamina γονατίζει στα πόδια του. Εξηγεί ότι προσπαθούσε να δραπετεύσει από τον μαυριτανό. Ο Sarastro την παρηγορεί και τη διαβεβαιώνει ότι κατανοεί τη δυσάρεστή της θέση. Ο Monostatos σύρει μέσα τον Tamino και καταφέρεται εναντίον του στον Sarastro. Αντί για επιβράβευση, του επιβάλλεται να μαστιγωθεί. Αυτή είναι η πρώτη συνάντηση της Pamina και του Tamino. Είναι ερωτευμένοι. Ο Sarastro τους τοποθετεί στο Ναό της Δοκιμασίας, όπου θα πρέπει να αποδείξουν ότι αξίζουν ανώτερη ευτυχία.

 

Β' ΠΡΑΞΗ

 

Σ' ένα άλσος έξω από το Ναό, ο Sarastro ενημερώνει τους Ιερείς για τα σχέδιά του. Οι θεοί επιτάσσουν η Pamina να νυμφευθεί τον Tamino, αλλά μόνον εφόσον κριθεί άξιος εισδοχής στο Ναό. Ο Sarastro παίρνει την Pamina υπό την προστασία του. Το ζευγάρι θα πρέπει να περάσει σοβαρές δοκιμασίες ώστε ν' αποδείξει ότι αξίζει να τους επιτραπεί η είσοδος στο Ναό του Φωτός κι έτσι, να ανατρέψουν τις μοχθηρές ραδιουργίες της Βασίλισσας της Νύκτας. Ο Sarastro προσεύχεται στην Ίσιδα και τον Όσιρη ώστε οι δύο υποψήφιοι να φανούν άξιοι του σκοπού τους.

Ο Πρόναος. Οι δοκιμασίες του Tamino και του Papageno πρόκειται να ξεκινήσουν. Προειδοποιούνται ότι μπορεί να αφανισθούν κατά την αναζήτηση της Αλήθειας. Οι Ιερείς τους προειδοποιούν επίσης, για το τι θα συμβεί εάν παραβούν τον όρκο της σιωπής. Αφήνονται μόνοι στο σκοτάδι. Εμφανίζονται οι τρεις Κυρίες της Βασίλισσας της Νύκτας. Οι Κυρίες προσπαθούν να τους κάνουν να εγκαταλείψουν την αποστολή τους, αλλά εκείνοι παραμένουν σιωπηλοί. Οι ιερείς επανεμφανίζονται και τους συγχαίρουν που πέρασαν την πρώτη δοκιμή. Η σκηνή αλλάζει κι εμφανίζεται ένας κήπος. Η Pamina αποκαλύπτεται να κοιμάται ξαπλωμένη. Ο Μαυριτανός την πλησιάζει χορεύοντας τολμηρά. Η Βασίλισσα της Νύκτας εμφανίζεται και πετά ένα εγχειρίδιο στην κόρη της με την εντολή να πάρει το εγχειρίδιο και να σκοτώσει το Sarastro. Ο Monostatos απειλεί να αποκαλύψει αυτή την σκευωρία (με την οποία η Pamina ουδέποτε συμφώνησε) εάν δεν του δοθεί ερωτικά. Ο Sarastro εισέρχεται πάνω στην ώρα και απωθεί το Μαυριτανό από την ανυπεράσπιστη Pamina. Ο Μαυριτανός φεύγει με την ελπίδα ότι θα έχει καλύτερη τύχη με τη μητέρα. Η Pamina εκλιπαρεί για έλεος για τη μητέρα της. Ο Sarastro τη διαβεβαιώνει ότι δεν έχει την εκδίκηση κατά νου.

Σε μία αίθουσα, ο Tamino και ο Papageno είναι πάλι αναγκασμένοι να κρατήσουν τη σιωπή τους επαγρυπνώντας. Ο Papageno παραμιλά, σύντομα καταλήγοντας να συνομιλεί με μία γρια, η οποία του παρουσιάζεται ως η αγαπημένη του, την οποία επρόκειτο να συναντήσει. Βροντή ακούγεται από κάποιο κεραυνό, εξαφανίζεται η γρια και εμφανίζονται οι τρεις φύλακες Άγγελοι. Φέρνουν μαζί τους τον αυλό, τα καμπανάκια κι ένα τραπέζι στρωμένο με φαγητό και ποτό. Εμφανίζεται η Pamina, η οποία αγνοεί τον όρκο σιωπής και ενθουσιάζεται βλέποντας ξανά τον Tamino. Εξαγριώνεται όταν διαπιστώνει ότι εκείνος δεν της ανταποκρίνεται.


Η σκηνή αλλάζει σε κρύπτη. Οι Ιερείς τραγουδούν ένα σοβαρό χορωδιακό προσευχή στην Ίσιδα και τον Όσιρη. Ο Sarastro φέρνει αντιμέτωπους την Pamina με τον Tamino και τους λέει ότι θα πρέπει να αποχαιρετιστούν οριστικά. Στον Papageno λέγεται ότι μπορεί να του ικανοποιηθεί μία επιθυμία. Αφήνεται απογοητευμένος όταν έχει πιει το κρασί το οποίο ζήτησε. Η γρια επιστρέφει σ' εκείνον και τον απειλεί με ολέθριες συνέπειες εάν δεν υποσχεθεί να της είναι πιστός. Όταν το υπόσχεται, του αποκαλύπτεται ως νέα και ελκυστικά φτερωτή. Ένας Ιερέας απομακρύνει τον φτωχό Papageno και του λέει ότι δεν του αξίζει να είναι μαζί της ακόμη.


Οι τρεις φύλακες Άγγελοι βρίσκονται σε ένα κήπο τραγουδώντας τις συμβολικές απολαύσεις του ανατέλλοντος ηλίου, του οποίου οι ακτίνες απομακρύνουν τους φόβους της νύκτας. Η Pamina σχεδιάζει να αυτοκτονήσει χωρίς να γνωρίζει ότι παρακολουθείται. Συγκρατείται και εμψυχώνεται από τους φύλακες Αγγέλους. Δύο οπλισμένοι άνδρες φυλούν την είσοδο. Οι ιερείς φέρνουν μέσα τον Tamino για το τελευταίο στάδιο της μύησής του, τη δοκιμασία του πυρός και του ύδατος. Ο Tamino διακηρύττει την αποφασιστικότητά του, αλλά για τις τελευταίες δοκιμασίες, συνοδεύεται από την Pamina. Δεν είναι απλά ενθουσιασμένος που βρίσκεται ξανά μαζί της, αλλά κυρίως διότι μπορεί να μιλήσει πλέον μαζί της ελεύθερα. Τα δεινά τα οποία υπέμεινε η Pamina την έχουν κάνει πιο ώριμη. Είναι η οδηγός του Tamino καθώς περνούν με επιτυχία τις δοκιμασίες του πυρός και του ύδατος. Στο τέλος, ο Sarastro και οι Ιερείς τους υποδέχονται στο Ναό. Σ' αυτό το σημείο ο Papageno, κλέβοντας την παράσταση, προσποιείται ότι αυτοκτονεί, μία αστεία δοκιμασία σε αντιδιαστολή με τις σοβαρές δοκιμασίες του Tamino και της Pamina.

Ο Monostatos οδηγεί τη Βασίλισσα και τις Κυρίες της μπροστά στο Ναό, όπου κάνουν την τελευταία τους απόπειρα να εκδικηθούν το Sarastro. Η εμφάνισή τους αντιστοιχεί με το ξεχείλισμα του φωτός, το οποίο απομακρύνει της δυνάμεις του σκότους. Το τελικό χορωδιακό επαινεί τους μυημένους.

_________________________
Μετάφραση από την επίσημη ιστοσελίδα της "Arizona Opera & Evermore Enterprises" στο σύνδεσμο
www.evermore.com/azo/96season/mf_syn.php3.

 
Το πιάνο του Mozart κατασκευασμένο από τον Anton Walter, Vienna, c1780

 

< Πρόλογος